معرفی کتاب براهین اثبات وجود خدا
1
معرفی کتاب براهین اثبات وجود خدا
کتاب براهین اثبات وجود خدا توسط محمد حسین فاریاب، سید علی هاشمی، سید احمد حسینی نوشته شده است. این کتاب توسط پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشر شده است.
این کتاب مشتمل بر 9 فصل است که هر فصل اختصاص به یک برهان دارد که به ترتیب این براهین عبارتند از: برهان نظم، فطرت، تجربه دینی، امکان و وجوب، برهان صدیقین، وجودی، حدوث، حرکت، اخلاقی.
در مقدمه این کتاب آمده است که: کندوکاو درباره آفریننده جهان - که در زبان فارسی او را خدا میخوانیم - همواره از مهمترین دغدغههای فکری بشر بوده است. برخی وجود خدا را بدیهی و بی نیاز از استدلال شمردهاند، گروهی وجود او را اثباتناپذیر پنداشتهاند و دسته سوم برای اثبات هستی وی، به دلیل یا ادلهای تمسک جستهاند. در این نوشتار ضمن تبیین رایجترین برهانهای اثبات وجود خداوند، اشکالات طرح شده نیز بررسی میشوند. در آغاز خواننده را به چند نکته توجه میدهیم. همانگونه که اشاره شد، گروهی از اندیشمندان شرقی و غربی، وجود خدا را بدیهی و بی نیاز از استدلال میشمارند؛ چنان که علامه طباطبایی در تعليقات خود بر اسفار، پس از ارائه تقریری از برهان صدیقین میگوید: «من هنا يظهر للمتأمل أن أصل وجود الواجب بالذات ضروری عند الإنسان و البراهين المثبتة له تنبيهات بالحقيقة». بدیهی بودن وجود خدا خواه به علم حصولی مستند شود و خواه به علم حضوری -چنانکه است. به معنای نادرستی یا بیهودکی استدلال بر وجود عقلی میتواند غافلان را هوشیار و نادرستی دیدگاه اشکار سازد. گفتنی است که برخی از اندیشمندان مسیحی بینیازی از اثبات را با بدیهی بودن ملازم نمیدانند و بر این باورند که وجود خدا بی نیاز از اثبات در عین حال، غیر بدیهی است. شمار ادلهای که برای اثبات وجود خدا اقامه شده و در این نوشتار آمده است با در نظر گرفتن تقریرهای گوناگونشان به دهها فقره میرسد. برخی از این ادله را باید به کلی بیاعتبار دانست آنها از اعتباری نسبی برخوردارند و دسته سوم کامل و عاری از عیب به نظر میآید.