تحلیل و نقد رویکردهای تربیت معنوی نوپدید
تحلیل و نقد رویکردهای تربیت معنوی نوپدید
تحلیل و نقد رویکردهای تربیت معنوی نوپدید
بررسی الگوی معنویت باوری فارغ از دین
حسین باغگلی
بختیار شعبانی ورکی
على نهاوندی ابوالفضل غفاری***
چکیده رویکردهای «تربیت معنوی» را می توان از دو دیدگاه «دینی» و «فارغ از
دین» مورد توجه قرار داد. هدف مقاله حاضر، بررسی و نقد رویکردهای تربیت معنوی
در اردوگاه معنویت باوران فارغ از دین است؛ بنابراین، نخست سه رویکرد تربیت
معنوی نوپدید، تحویل دین به اخلاق، انتگرال و تک بعدی نگر بررسی شد و سپس
اهداف و پیش فرض های «تربیت معنوی» در این رویکردها مورد تحلیل قرار گرفت و
بالاخره، ضمن نقد رویکردهای مورد نظر، از دو زاویه ساختاری (عدم تضمین ثبات،
محدودنگری، تلاش برای رسمیت یافتن در عین مخالفت با آن و عدم انطباق با واقعیت
های وجودی انسان) و روشی (مبتنی بر روش های استفاده شده در هر یک از سه
رویکرد) نشان داده شد که معنویت های نوپدید؛ به رغم اثرگذاری های مقطعی و
موضعی، به دلیل برخوردار نبودن از ساختار متناسب با شرایط وجودی انسان و نیز
ضعف در روش های پیشنهادی برای تحقق اهداف خود در درازمدت با دشواری مواجه
هستند. واژگان کلیدی: تحویل دین به اخلاق، انتگرال، تک بعدی نگر، معنویت
نوپدید، معنویت فارغ از دین، نقد ساختاری، نقد روشی، رویکرد.
Email:baghgoli@um.ac.ir
*
استادیار پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد
*
استاد گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه فردوسی مشهد
***
سطح چهار حوزه و مدرس حوزه و دانشگاه **** استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت،
دانشگاه فردوسی مشهد
Email: bshabani@um.ac.ir Email: nahavandi47@yahoo.com Email:
ghaffari@um.ac.ir
| ***
WWW.noori