شیوه‌ی تداعی معانی در تربیت دینی چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟

تداعی معانی، یعنی همراه شدن آموزش با یک خاطره که این خاطره می‌تواند خوشایند یا ناخوشایند باشد. پدری ممکن است هنگام آموزش نماز، آن را با تنبیه بدنی یا دادوفریاد همراه کند. در این صورت، هرگاه نوجوان، تنبیه بدنی شود یا دادوفریاد بشنود، نماز در ذهنش تداعی خواهد شد و هرگاه کسی از نماز بگوید، تنبیه بدنی را به یاد خواهد آورد؛ بدین سبب خواهد کوشید هرگز به نماز نیندیشد.

پدری دیگر، هنگام هدیه دادن یا خاطره‌های خوش دیگر، فرزندش را به نماز می‌خواند. ازاین‌پس هرگاه نوجوان به نماز بیندیشد، خاطره‌های خوش او تداعی می‌شود و هرگاه خاطره‌های خوشی برایش پیش آید، نماز را به یاد می‌آورد؛ پس ناخودآگاه از شنیدن واژه‌ی نماز لذت می‌برد و به‌سوی نماز کشیده خواهد شد.

توصیه می‌شود آموزش ارزش‏های دینی را با خاطره‌های خوش همراه کنید. اولیای محترم مدارس نیز به‌خوبی می‌توانند از شیوه‌ی تداعی ـ معانی استفاده کنند. زمانی که در حضور تعداد بسیاری دانش‌آموز، به دانش‌آموزی درسخوان جایزه می‌دهید، بهترین موقعیت، برای القای درگوشی ارزش‏ها است؛ زیرا او بهترین موقعیت و شیرین‌ترین خاطره را سپری می‌کند و هیچ‌گونه مقاومتی نخواهد داشت. اردوهای دانش‌آموزی، بهترین موقعیت است؛ البته بدان شرط که در القای مطالب دینی زیاده‌روی نشود.

منبع: کتاب «نسیم مهر» استاد حسین دهنوی