خانه روشهای نهادینه کردن آموزههای ديني در كودكان
روشهای نهادینه کردن آموزههای ديني در كودكان
چکیده: تداوم والدين در عمل به آموزههای ديني، تهيه امكانات جذابي چون سجاده زيبا، تمرين، ارتباط با افراد و خانوادههای متدين و مذهبي، تشويق، احترام به نظرات کودک و ... از مواردی هستند که میتوانند در نهادینه کردن آموزههای دینی در کودکان مؤثر باشند.
2
روشهای نهادینه کردن آموزههای ديني در كودكان
کارشناسان جهت نهادینه کردن آموزههای ديني در كودكان روشهای ذیل را پیشنهاد میکنند:
- تداوم والدين در عمل به آموزههای ديني؛
- تهيه امكانات: امكانات جذابي چون سجاده زيبا، تسبيح، چادر، مقنعه قبلهنما و...، عامل تشويقي مؤثری در تثبيت آموزههای ديني در كو دكان است؛
- تمرين: امروزه تمرين در صنعت، هنر، ورزش و...، نقش بسزايي ايفا میکند كه عبادت و ارزشهای ديني نیز از اين مقوله مستثنا نیست؛ بيدار كردن كودك در سحر ماه مبارك رمضان، اعطاي صدقه از طريق و با دست كو دكان و ...، نمونههایی از اين تمرينات هستند؛
- حضور در محافل مذهبي: شركت در محافل مذهبي ايام رمضان، محرم و صفر، دعاي كميل، دعاي ندبه و...سبب تثبيت آموزههای ديني میشود؛
- ارتباط با افراد و خانوادههای متدين و مذهبي؛
- الگودهی مناسب كه خود بهترين آموزش است؛
- تشويق و تحسين، بهشرط آنكه حالت مزد و پاداش به خود نگيرد. براي اين كار بهتر است تشویقهاي شما اعم از مادي و معنوي (بوسيدن، نوازش، توجه، نگاه محبتآمیز و ...) باشد. سعي كنيد تشویقهای مادي شما بهصورت نامنظم باشد تا سبب تاجرانه شدن عبادت آنان نشود؛
- آموزش ارزشهای ديني را با خاطره خوش براي كودكان همراه سازيد و از دادوفریاد و...، در اين زمینه بپرهيزيد؛
- به دليل عدم مقاومت رواني زياد كودكان القاي ارزشهای ديني تا حدود 6 سالگي بهطور مستقيم، ممكن است؛ اما بهتر است كه از اين سن به بعد از روشهای غیرمستقیم مثل (داستان، شعر، شرححال بزرگان، فيلم، كارتون و نمايشنامه) استفاده كنيد؛
- از سرزنش كردن او اجتناب كنيد؛ زيرا هر چه سرزنش زيادتر شود آتش لجاجت شعلهورتر میشود؛
- از امرونهی و آمرانه برخورد كردن با او اجتناب شود؛ زيرا تمرد میکند و حاضر به زير بار حرف ديگران رفتن نيست و اين ويژگي دوران نوجواني است؛
- با او رابطه دوستانه برقرار كنيد، بهویژه پدر سعي كند نه بهعنوان پدر و رئيس خانواده، بلكه بهعنوان رفيق و دوست صميمي با او ارتباط برقرار كند. درعینحال حریمهای پدر و فرزندي را حفظ كند؛
- كارهاي مثبت او را تشويق كنيد؛
- نقاط ضعف او را به رخش نكشيد؛
- بهصورت غیرمستقیم دوستاني خوب براي او انتخاب كنيد؛ يعني با خانوادههایی معاشرت داشته باشيد كه فرزندان پسر همسن او داشته باشند و درعینحال افراد سالمي باشند؛
- ازنظر عاطفي او را طرد نكنيد؛ زيرا حتماً به دام شيادان خواهد افتاد یا دچار مشكلات عاطفي خواهد شد؛
- به نظرات او احترام بگذاريد و در امور خانواده نظر او را هم جويا شويد؛
- هیچگاه نگوييد تو را به سبب نماز نخواندن دوست نداريم؛ بلكه او را دوست بداريد، اما در مقابل رفتارهاي ناپسند او بگوييد رفتار شما زيبنده شما نيست و ما اين رفتار را دوست نداريم، اما خودت را دوست داريم. در پايان لازم است كه بدانيد ارتباط كلامي و وضعیت ظاهري مناسب، خوشخلقی و حوصله شما در تربيت و آموزش ارزشهای ديني بسيار ضرورت دارد؛
- نكات مهم كليدي در تربیت فرزند
- وظیفهشناسی و اهتمام شما به امور تربيتي ستودني و قابلتقدیر و تشکر است؛
- تربيت فرايندي مستمر بوده و اختصاص به مرحله و سن خاصي ندارد؛
- مهمترین و مؤثرترین كانون تربيت فرزند خانواده است، پس محيط تربيتي (خانواده) بايد سالم و پاک باشد؛
- اطمينان داشته باشيد با رعايت نكات تربيتي، حتماً فرزندي صالح را خواهيم داشت؛
- والدين بايد با سازوکارهای تربيتي آشنا بوده و آنها را در اين امر خطير به كار ببندند؛
- آرامش و اعتقاد والدين به كار خود از فاکتورهای اساسي پرورش فرزند است و از طرفي اضطراب و تردید اثرات سوء تربيتي را به دنبال خواهد داشت؛
- فرزندان خود را با مراكز و محافل ديني و اسلامي آشنا كرده و از آنها بخواهيد در اين مجامع حضور پيدا كنند؛
- دوستان نقش كليدي را در تربيت و شکلگیری شخصيت آنها ايفا میکنند؛ پس در انتخاب دوستان به فرزندان خود كمك كنيد؛
- در مشكلات تربيتي از كارشناسان ديني بهره برده و با آنان در ارتباط باشيد؛
- انتظار يك مدل و الگوي جامع را نداشته و فراموش نكنيد كه تربيت دارو نيست كه با خوردن آن شخصي متخلق به آداب و رفتارهای دیني و اسلامی شود؛
- والدين اولين الگوهاي فرزندان بوده و چشم و گوش فرزندان به حركات و گفتار آنان است، اگرچه در بيشتر مواقع ما متوجه اين امر نيستيم؛
- کتابهای مرتبط با تربيت ديني و اخلاقی را حتماً مطالعه كنيد؛
- یقیناً ارتباط با اهلبیت (علیهمالسلام) بيمه كننده فرزندان ما خواهد بود؛
- مسائل تربيتي ديربازده است؛ بنابراين صبر و حوصله از اركان اصلي تربيت محسوب میشود؛
- والدين در امر تربيت بايد هماهنگ بوده و از دوگانهگویی بپرهيزيد؛
- درصورتیکه فرزندان خود را از برخي مسائل غیراخلاقی دور میکنید، حتماً عنصر جذاب ديني ديگري را جايگزين كنيد؛
- امرونهی بهصورت مستقيم اثرات منفي را به همراه دارد؛ پس براي توجه فرزندتان به يك مورد اشتباه بهصورت غیرمستقیم پيامدهاي آن را برشماريد؛
- سعي كنيد آموزش ارزشها با موقعیتهای گوناگون تناسب داشته باشد؛ براي مثال از زمان هديه دادن براي آموزش شكر و از زمان حضور در جنگل و دريا براي آموزش قدرت و عظمت خداوند استفاده نماييد؛